بخش دوم مصاحبه با حجت الاسلام شهاب مرادی را می خوانید. که قسمت اول آن را در هفته گذشته با عنوان نگاهی نو به خانواده ی نو پا مطالعه کردید. مصاحبه ی ما با ایشان آن قدر مفصل بود که عقربه های ساعت و سئوالات مکرر شما کاربران گرامی ، ما را بر آن داشت که همان جا از ایشان وقت مجددی بگیریم.

ایشان با روی باز و لب همیشه خندان خواهش ما را اجابت کردند و قرار شد بعد از ماه مبارک رمضان دوباره به دفتر شان برویم و این بار سفره ی سئوالات بی شمار شما را بگستریم و بگوییم و بشنویم. به دقت همه ی آنها را مطالعه کردند. اما اشاره ی ایشان هم شنیدنی بود که گفتند:

((بخشی از جواب های سئوالات را در لا به لای صحبت هایم اشاره کردم و بخشی را هم در سایت  شخصی ام می توانند بخوانند .مابقی را هم چشم،جواب خواهم داد)).

  پس منتظر بخش دیگری از مصاحبه ما باشید با استاد مهارت های زندگی.

تبیان: دخالت والدین یا دخالت دوستان و اطرافیان در بیشتر موارد باعث ایجاد اختلاف بین زوجین می شود. در این خصوص چه راهکاری را باید در نظر گرفت؟

اولین ضرورت خانواده ی نوپا درک استقلال است یعنی بدانند خودشان یک خانواده هستند ، مثل خانواده ی پدر و مادر همسرشان، چه طور آنها را مستقل می دانند این احساس استقلال را در خودشان هم داشته باشند. دوم این که مناسبات و ارتباطات شان را با سایر خانواده ها، تنظیم کنند.تنظیم نوع رابطه با دیگران  بسیار مهم است.

تبیان : لطفاً توضیح بدهید:

ببینید اسلام یک  میزان مشخص و ثابت برای روابط معین نمی کند. یک جا می گوید با نزدیکانت در ارتباط باش حتی به اندازه ی یک سلام، در جای دیگر می گوید با نزدیکانت در ارتباط باش به اندازه ی نوشیدن یک لیوان آب، یعنی می گوید قطع رابطه نکن. خط قرمز، قطع رحم و قطع رابطه است. کیفیتش می شود کم و زیاد شود ولی نباید قطع شود.

 نکته ی بعد این است که همه ی انسان ها می بایست ارتباط خودشان را با خانواده ی اصلی شان که در آن نقش فرزند را دارند حفظ کنند و حقوق واجبی که در قبال پدر و مادر و برادر و خواهرشان به عهده دارند را انجام دهند. این وظیفه است، یعنی باید به عنوان خانواده ی نوپا یک مناسباتی را با خانواده  های اصلی شان داشته باشند و زن و شوهر جوان تمرین کنند تا مناسبات خانواده ی نوپا را با خانواده ی همسرشان تنظیم کنند یعنی کمک همسرمان باشیم درنیکی به والدینش.اما باید دقت کرد که همه ی اینها با حفظ استقلال خانواده باشد. یعنی وقتی خانواده ی ما کاری را برای خانواده ی خودش یا خانواده ی همسرش انجام می دهد یک خانواده ی مستقل این کار را انجام داده ، نه پسر برای پدرش یا دختر برای والدینش. این مطلب جای خودش بحث دارد و می بایست در این خصوص خیلی مهارت ها و خیلی آموزه ها آموزش داده شود.

چند نکته در این خصوص وجود دارد. بعضی وقت ها خانواده ها حمایت می کنند و ما فکر می کنیم که دخالت می کنند.

وقتی حمایت می کنند باید از آنها تشکر کنیم. خود پذیرفتن حمایت، نوعی نشانگر کرامت آدمی است بعضی از زوج ها می گویند ما حمایت کسی را نمی خواهیم. جوان و خانواده ی نوپا اگر در یک قالب درست که کرامت شان حفظ شود کمک یا حمایتی را قبول کنند رفتار کریمانه و شرافتمندانه ای انجام داده اند. دخالت و تحقیر بد است و حمایت خوب و تفاوت این دو باید برای زوج ها و والدین آنها توضیح داده شود.

حجت الاسلام شهاب مرادی : «همایش همسر ایده آل من »در همدان

تبیان:  رابطه ی کلامی یک زوج با هم چگونه باید باشد؟ حد و حدود احترام زن و شوهر در گفتار به چه شکل باید باشد ؟خصوصاً درحضوردیگران این موضوع پررنگ ترهم هست.

این موضوع خیلی نیاز به آموزش دارد. بعضی جاها می بایست قرین حیا باشد. بعضی جاها می بایست خودمانی ترباشد. در مورد سبک ارتباط کلامی باید ببینیم که زوج ها ازچه کسی آموزش دیده اند؟!

ما اساساً در این خصوص در هیچ زمینه اش آموزش ندیده ایم. خیلی وقت ها نوع ارتباط کلامی ما درمدرسه به حالت جنگ بوده است. در واقع جنگیدن را یاد گرفته ایم در بیان مان- ما اعتراض و  ناسپاسی را یاد گرفته ایم حتی در ادبیات سیاسی ما هم همین طور، مثلاً می گویند مطالبات مردم. مطالبات دولت، همه از هم انگار طلب کارهستند. ببینید این حالت چقدر می تواند در رابطه انسان ها کدورت ایجاد کند.

دو شاخص مهم در رابطه ی ما با یکدیگرمی تواند شاخص مناسبی باشد. یکی میزان تشکر کردن مان ازدیگران و دیگری نحوه ی عذرخواهی کردن مان از دیگران. درست است که می گویند عاقل نباید کاری کند که عذرخواهی کند ، اما خیلی خطاها به طور سهوی اتفاق می افتد. ما باید  در عذرخواهی کردن مودب و مسئولیت پذیر باشیم و راحت عذرخواهی کنیم. در تشکر کردن از دیگران هم باید بسیار راحت باشیم. مردم ما بیشترعلاقمند به انتقاد کردن از همدیگر هستند و این از لحاظ تربیتی و معنوی خطرناک است و در فرهنگِ گفت وگوی افراد جامعه تاثیر گذاشته است.

تبیان : می شود گفت که این ارتباط کلامی بین زوج به نوعی برداشت از ارتباط کلامی پدر و مادرها در دوره ی قبل از ازدواج است با نمک رسانه، نوع گفتگویی که در رسانه پخش می شود بیشتر حالت بحث و جدل دارد.اثرگذاری کدام یک بیشتر است، خانواده یا رسانه؟

من پژوهش دقیقی سراغ ندارم که میزان اثرگذاری خانواده و یا رسانه را در ارتباط کلامی تلخ زوج های جوان تحلیل کرده باشد. بهتر است اظهار نظرهای ما مستند و علمی باشد. باید بگویم هر دو موثرند خانواده به جهت استمرارش می تواند موثر باشد و رسانه به جهت تاثیرگذاری ویژه اش.

رسانه ملی و سینما یک تنگناهایی داشته است. خوب ما نمی توانیم نشان دهیم که زن و شوهری همدیگر را می بوسند چون اسلامی و شرعی نیست. روابط عاشقانه را هم با الگوی غربی یا هندی بلد هستند که  آن هم محدودیت دارد -هرچند راه گشا نیست- پس چیزی که به راحتی می شود در رسانه به تصویر کشیده شود یا غم وغصه است یا جر و بحث .  اما می شود به نحو دیگری آن را به تصویر کشید، یک مثال بزنم در فیلم آژانس شیشه ای نامه ای که حاج کاظم برای همسرش می نویسد چقدر صمیمی و زیباست یا پاکتی که همسرش برای حاج کاظم می فرستد که چفیه و پلاک در آن است خیلی سکانس فوق العاده ای است، درست است که بیان گر نوعی سختی است اما این سختی به معنای غم و غصه و بدبختی و عجز و ناتوانی نیست.

تبیان : چرا این مهارت ها را قبل از ازدواج به پسر و دختری که می خواهند ازدواج کنند آموزش نمی دهند؟

مهارت هایی که باید  قبل از ازدواج آموزش بدهیم ، هم ضرورت دارد و هم  گروه های شان با هم فرق می کند. من قبل از اینکه، به زوج ها آموزش بدهم از سال ۸۵ و ۸۶ دربرنامه ی مردم ایران سلام مباحثی درباره  تا مرحله ی قبل از خواستگاری بود. در دانشگاهها به صورت کارگاهی درباره ی باید ها و نباید های انتخاب همسر آموزش هایی داشته و دارم ..

مهارت های زندگی مسائل ساده ای نیست که هر کسی بیاید و ادعا کند که آن را بلد است یا

اگر کتاب و cd اش را  بخوانند می توانند آنها را یاد بگیرند ، مثل اینکه ما یک بروشور آموزش دوچرخه سواری را بین بچه ها پخش کنیم و آن وقت بگوییم بروید و دوچرخه سواری یاد بگیرید. حتماً مربی می خواهد. حتماً نظارت می خواهد. حتماً استاد می خواهد.معلم می خواهد،شما هر چقدر تحصیلات آکادمیک خلبانی ببینید باید یک ساعت مشخصی با استاد پرواز، پرواز کنی تا پرواز را یاد بگیری- کسانی که می خواهند این مهارت های زندگی را فرا بگیرند می بایست در این دوره ها شرکت کنند. حرف بزنند و تمرین کنند و ...

تبیان :در مورد موضوع اشتغال، چقدر درگیری های کاری یا درگیرهایی در محیط کار می تواند روی روابط زن و شوهر در خانواده ی نوپا اثر بگذارد یا چه عاملی می تواند بهترین میزان برای حدود این روابط باشد؟

رعایت موازین فقهی. همین

تبیان : یعنی حضور خانم ها در محیط کاری و اجتماع هیچ تاثیری در نهاد خانواده ندارد؟

حضور زن در جامعه و اشتغال او هیچ ایرادی ندارد .اما در خانواده تاثیر دارد. برای زن بهتر است که زن کار نکند، چرا بهتر است؟ نه به این خاطر که جامعه به او نیاز ندارد به این خاطر که نگاه اصیلی که اسلام به زن دارد واقعاً ویژه است. زن ریحانه است! من معتقدم اسلام بیشتر طرفدار خانم هاست. شاید خیلی ها این نظر مرا قبول نکنند چون این موضوع را خوب تبیین نکرده ایم. مرد باید به زن خدمت کند، باید مواظب او باشد، از او محافظت و نگهداری کند.سرپرستی و خدمت به زن همراه با احترام متقابل و مودت و عشق و مهربانی. بنا براین بهتر است که زن درخانه باشد. این به معنای این نیست که حضورش در جامعه حرام است حضور زن در جامعه و ارتباط او با نامحرم اگر همراه با حجاب و وقار و ضرورت یک رابطه ی شغل مدار معقول ومعمول ، ارتباطی کاملا منطقی  و قطعا بلا اشکال است.

حجت الاسلام شهاب مرادی در جلسه ی سخنرانی دانشگاه زنجان

تبیان : مظاهر جدید یا بهتر بگوییم دست پخت تکنولوژی. Sms (پیامک) ، ماهواره، چت چه اثری در روابط زناشویی می تواند داشته باشد؟

من در این خصوص اتفاقا مقاله ای درسایت خودم دارم که فکر می کنم پاسخ مناسبی به این سوال شما باشد.

 برای ورود به سایت آقای شهاب مرادی می توانید اینجا کلیک کنید.

تبیان : بهترین زمان برای ورود بچه ها به زندگی زناشویی، چه زمانی است؟

بهتر است بگویم مدیریت زمان بچه دار شدن. این موضوع تحت تاثیر باورهای گوناگونی است که در خانواده ها شکل گرفته است- مثلاً باوراینکه فرزند مزاحم خوشی و تفریح زوج است و یا اینکه فرزند ما را به ادامه ی زندگی مجبور می کند و ما شاید بخواهیم از هم جدا شویم و یا ...

شاید به جای اینکه ما به افراد تقویم بدهیم  ، بهتر است باورهایشان را اصلاح کنیم که بچه موجب برکت در زندگی شماست. رسول خدا به بچه های شما مباهات می کنند و اینکه فرزند، مزه ی زندگی را شیرین تر و مفهوم خانواده را بهترمی کند.

 مفاهیمی از این دست باید به باور تبدیل شود و وقتی به باور تبدیل شد در کنار یک سری مهارت ها و آموزه ها قرار بگیرد. مثلاً علوم پزشکی می گوید که بارداری بالای ۳۴ سال ریسک بالایی دارد. این یک آموزه است که اگراین مطلب را لحاظ کنند بعد خودشان می توانند برنامه ریزی و زمان بندی کنند. یکی دیگر از فواید آخرین بارداری زیر ۳۴ و ۳۵ سال این است که دوره ی بلوغ بچه ها و دوره ی مرز نوجوانی و جوانی پسر و دختر منطبق با دوره ی یائسگی و بحران خاص آن روزهای مادر نمی شود در این وقت چون مادر خودش درگیر بحران یائسگی است دیگر نمی تواند بحران های بچه ها را به خوبی و سهولت مدیریت کند.

مزه شیرین زندگی

                                                    گروه خانواده و زندگی تبیان